Marytie Muller: een vrouw met moed en vastberadenheid

Drie weken lang nemen we u mee in verhalen over roemruchte helden. Zij liggen begraven op onze meer dan 400 jaar oude Algemene begraafplaats Den Helder en maken onderdeel uit van de Verhalenroute. Veel straatnamen herinneren aan deze mensen en hun betekenis voor onze stad. Historische verhalenvertellers Maarten Noot en Jack Ambriola vertellen over hun leven in podcasts en video’s. 

Grafsteen van Martytie Muller met Jack Ambriola

Jack Ambriola bij de grafsteen van Marytie Muller, fotograaf Peter van Aalst

Deze week delen we het verhaal van de vastberaden Marytie Muller die getrouwd was met Jan Harge, een schoolmeester in Huisduinen. Haar vader was actief in de politiek en droeg steeds meer van zijn werk over aan zijn schoonzoon, Jan Harge. Zo groeide de politieke rol, het aanzien en de macht van Jan. Maar zoals het wel vaker gaat met macht, was niet iedereen daar blij mee.

Maryties oom Theunis Muller en Jacob van der Mieden, de zoon van de Alkmaarse burgemeester, vonden het maar niks. Ze hadden de functies van Jan Harge voor zichzelf op het oog en wilden graag dat hij van het toneel zou verdwijnen. Ze beschuldigden Jan daarom onterecht van afpersing en namen hem gevangen. Ruim anderhalf jaar hielden ze hem gevangen in een kuil onder de grond.

Gelukkig legde Marytie zich niet zomaar bij dit onrecht neer. Ze nam contact op met de raden van Noord-Holland en verzocht hen het proces opnieuw te bekijken. Haar doorzettingsvermogen werd beloond; er werd geconstateerd dat de beschuldigingen tegen Jan Harge ongegrond waren. Jan werd in ere hersteld en keerde als vrij man terug. Samen met Marytie vestigde hij zich in Den Helder, waar hij weer aan het werk ging als opziener.

Een unieke vrouw

Hoewel er veel echtgenotes van bekende 18e-eeuwse mannen op de begraafplaats liggen, is er over hen weinig bekend. Vrouwen in die tijd speelden in het openbare leven nauwelijks een rol, laat staan in de politiek. Marytie was daarmee uniek. Door zich niet te houden aan haar aangewezen maatschappelijke rol als vrouw, maar kordaat op te treden toen haar liefde en rechtvaardigheidsgevoel haar daartoe riepen, kon ze haar man redden. Ze was dus veel meer dan alleen ‘de huisvrouw van Jan Harge’, zoals de tekst op haar grafsteen zegt. Een goede herinnering ook dat het soms een belangrijk verschil kan maken om iets te doen wat buiten de lijn der verwachtingen valt.

Kijken, luisteren, lezen

Het verhaal van Marytie Muller is onderdeel van de verhalen in het thema Oude stenen. Meer verhalen van bekende helden vindt u op de Algemene begraafplaats Den Helder aan Kerkhoflaan 4. Bij de graven staan paaltjes met QR-codes die u kunt scannen. Of kijk, luister en lees op de website verhalenbegraafplaatsdenhelder.nl. Er is ook een playlist op Spotify: Verhalen Algemene begraafplaatsplaats Den Helder.

Boeken

De historische verhalen uit de Verhalenroute kunt u ook teruglezen in diverse uitgaven van de Helderse Historische Vereniging: Oorkonden in Steen, Bijzondere Zerken, bijzondere mensen en Een eerlijk zeemansgraf (alle van de hand van Jan T. Bremer) en De Joodse begraafplaats van Jack Ambriola. Deze zijn nog te koop. Kijk voor meer informatie op: verhalenbegraafplaatsdenhelder.nl/boeken.